De Biesbosch is een groot gebied met waternatuur, moerassen en open water. In een deel van het gebied zijn platen ontstaan. Dat zijn grote open ruimtes, ontstaan als opslibbing (bij hoogwater) vanuit de kreken. Door de moerassen is het gebied over land grotendeels ontoegankelijk. De rust en bijzondere natuurwaarden maken het tot een uniek gebied.
Historische situatie
Sinds 2014 kent de gemeente Altena twee Natura 2000-gebieden. Naast de Biesbosch (die zich ook uitstrekt over de gemeenten Dordrecht, Drimmelen, Geertruidenberg en Moerdijk) is dit het gebied Loevestein, Pompveld & Kornsche Boezem (het eerste deelgebied ligt in de gemeente Zaltbommel).
Natura 2000-gebieden vormen een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden, waarbij het Rijk verantwoordelijk is voor de aanwijzing en de begrenzing van de Natura 2000-gebieden. Voor deze gebieden gelden gebiedsspecifieke instandhoudingsdoelstellingen voor habitattypen, soorten, broedvogels en niet-broedvogels. De gebieden zijn aangewezen in het kader van de habitatrichtlijn, vogelrichtlijn of een combinatie van beide.
Meerdere binnendijks gelegen kreken en rivieren zijn aangewezen als ecologische verbindingszone (EVZ) als onderdeel van het Natuurnetwerk Brabant. Het NNB streeft het verbinden van alle Brabantse natuur na.
Huidige situatie
De Biesbosch is een groot gebied met natuur, hoofdzakelijk bestaande uit moerassen en open water. In een deel van het gebied zijn platen ontstaan. Dat zijn grote open ruimtes, ontstaan als opslibbing (bij hoogwater) vanuit de kreken. Door de moerassen is het gebied over land grotendeels niet toegankelijk. De rust en bijzondere natuurwaarden maken het tot een uniek gebied. Voor meerdere soorten vormt de Biesbosch met aanliggende natuurgebieden een van belangrijkste leefgebieden in Nederland, zoals voor de blauwborst. De Biesbosch is aangewezen als stiltegebied waarmee rust en stilte nodig is. Dit betekent onder meer dat hier strenge streefnormen gelden om de geluidbelasting  te beperken.Â
Het Pompveld is een natuurgebied ten noorden van Babyloniënbroek en ten zuiden van Andel. Het is ontstaan omdat dit 'poldertje' buiten de ruilverkaveling is gehouden. Dit gebied staat bekend om haar historisch kleinschalig landschap. Midden in het gebied ligt een nog functionerende eendenkooi. Daarvan liggen er nog maar 14 in Brabant en ruim 100 in heel Nederland.
De Kornsche Boezem is een klein natuurgebied bij Dussen. Je kunt er genieten van bijzondere natuur: van oude grienden tot drassig hooiland met bijzondere plantensoorten als krabbescheer, dotterbloem en moeraskartelblad.
Enkele natuurgebieden zijn belangrijke toeristische trekpleisters waar bezoekers naartoe komen vanuit het hele land. Dit levert op bepaalde momenten in het jaar overlast op. Dit is met name in de Biesbosch het geval. Intensieve recreatie kan een grote invloed hebben op de natuur in het gebied en zelfs de kwaliteit van dit unieke natuurgebied onder druk zetten. De verkeersaantrekkende werking en de activiteiten tijdens het bezoek, zowel overdag als in de nachtelijke uren, zorgt ook voor overlast.
Toekomstperspectief
Hoewel Natura 2000-gebieden een zwaar beschermingsregime kennen, hebben we ook voor deze gebieden een perspectief voor de komende 20 jaar. De ambitie is het behoud en versterken van de natuurwaarden in combinatie met duurzaam kwaliteitstoerisme. Rondom de belangrijkste natuurgebieden (Natura 2000-gebieden Biesbosch en Pompveld, Kornsche Boezem) staat het beschermen van natuurwaarden centraal. We hebben de ambitie om de ecologische verbinding van de Natura 2000-gebieden te versterken.
De schil rondom de Natura 2000-gebieden betreft grotendeels landbouw waarbij we inzetten op een verduurzaming van de sector rekening houdend met de waarden in de natuurgebieden.
In het gebied Noordwaard, dat grenst aan de Biesbosch, spelen (extensieve vormen van) landbouw en natuurinclusieve landbouw en/of agrarisch natuurbeheer een rol op de Natura 2000-gebieden. Ook wonen en waterveiligheid zijn thema’s waar we rekening mee moeten houden. Het water (en de berging hiervan) willen we om deze reden nog beter faciliteren in dit gebied.
In het kader van recreatie zetten we in op educatie over het gebied en de aanpak van recreatief verkeer en maatregelen die hierbij horen. We gaan op zoek naar de balans tussen recreatie en het behoud van de natuurwaarden en flora en fauna soorten (rust). De stikstofgevoeligheid van Natura 2000-gebieden in en rondom de gemeente heeft invloed op wat we wel en niet kunnen toestaan aan (recreatieve) ontwikkelingen.
In de Natura 2000-gebieden willen we geen grootschalige opwek van duurzame energie en sluiten we zonnevelden uit. Ook in de directe omgeving gaan we hier terughoudend mee om. Ook in
agrarisch gebied zijn EVZ-tracés aangewezen waar waterschap en gemeente aan de lat staan voor de realisatie ervan.
We werken samen met de beheerorganisaties waaronder Staatsbosbeheer, Brabants Landschap en Natuurmonumenten.