We willen een duurzame, CO2 neutrale gemeente zijn en actief bijdragen aan een schone, gezonde leefomgeving. Om dit te bereiken moeten we energie besparen en overstappen op energie uit hernieuwbare bronnen. Dit noemen we de energietransitie.
Fossiele brandstoffen zoals olie, aardgas en steenkolen zijn de bron van de meeste energie die we vandaag gebruiken. Het winnen (uit de grond halen) en gebruiken van deze fossiele bronnen is niet alleen slecht voor het milieu en onze gezondheid. De uitstoot van CO2 is zo groot dat het klimaat verandert en de aarde opwarmt. Door energie te besparen en massaal over te stappen op energie uit hernieuwbare bronnen, zoals wind en zon, kunnen we de CO2-uitstoot verminderen en klimaatverandering tegengaan.
Waar staan we nu?
In de huidige situatie verbruiken we op jaarbasis binnen de gemeente Altena ongeveer 5.500 TJ aan energie en stoten we ongeveer 380.000 ton CO2 uit. Ongeveer een kwart van de CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door de snelweg A27. De afgelopen jaren is het energieverbruik in Altena redelijk stabiel gebleven. Vergeleken met de andere gemeenten in Nederland wekken wij echter relatief weinig hernieuwbare energie op. Het is daarom belangrijk om nieuwe, betrouwbare en schone energiebronnen te zoeken waarmee we in onze energiebehoefte kunnen voorzien.
Altena is onderdeel van de energieregio West-Brabant. Samen met de 15 andere gemeenten uit deze regio, hebben we een Regionale Energiestrategie (RES) opgesteld. Dit is een plan waarin wij met elkaar hebben afgesproken hoe we een duurzaam en slim energiesysteem in West-Brabant gaan maken. Ook is hierin aangegeven waar verschillende vormen van duurzame energie het beste opgewekt kunnen worden en zijn afspraken gemaakt over de verdeling en het transport van energie.
Een belangrijk onderdeel van de energietransitie is de verandering van de manier waarop wij onze huizen en bedrijfsruimten verwarmen. Dit noemen we de warmtetransitie. Nu worden onze gebouwen nog voornamelijk verwarmd met aardgas. Dit gaan we afbouwen en uiteindelijk gaan we van het aardgas af. Onze woningen en overige gebouwen worden dan verwarmd met energie uit hernieuwbare bronnen.
Wat komt er op ons af?
Vanaf 2022 gaan we inzetten op het isoleren van woningen en bedrijfsruimten. Hoe we dit gaan doen beschrijven we in buurtuitvoeringsplannen. We zoeken verder naar alternatieve warmtebronnen. Vanaf 2030 gaan we ook inzetten op het aardgasloos maken van de woningen en overige gebouwen.
Daarnaast gaan we verder aan de slag met het opwekken van energie door de zon, onder andere door de aanleg van zonneparken en zonnepanelen op daken te stimuleren. De capaciteit van het netwerk van Enexis is op dit moment onvoldoende op dit moment onvoldoende is om nieuwe zonneparken te realiseren. Tot het moment dat het netwerk is uitgebreid zullen daarom alleen kleinschalige projecten op daken, projecten waarbij de opgewekte energie direct op de locatie wordt verbruikt en vernieuwende projecten door kunnen gaan.
Ook onze manier van vervoer gaat veranderen. De komende jaren gaan elektrische auto's meer en meer het straatbeeld bepalen. Om de accu's te kunnen laden, zullen voldoende laadmogelijkheden moeten worden aangelegd. We stellen een plan op om dit op een efficiënte manier te doen.
Zowel de warmtetransitie, het aanleggen van zonneparken als het plaatsen van laadpalen heeft direct invloed op de openbare ruimte. Zo moet bijvoorbeeld voor de uitbreiding van het netwerk van Enexis de straat opengebroken worden. Inwoners ondervinden hiervan tijdelijk hinder. Daarnaast zijn zonneparken zichtbaar in het openbaar gebied. Deze zullen dan ook zo goed mogelijk landschappelijk worden ingepast. Laadpalen worden zichtbaar in de straat.
Nieuwe technieken, zoals opwekken van energie uit water of uit de bodem, volgen wij met belangstelling en waar mogelijk onderzoeken wij of toepassing daarvan binnen Altena haalbaar is.
Hoe zien we energie in de toekomst?
We willen dat Altena over 20 jaar een florerende samenleving is en blijft. Dat bereiken we door zorgvuldig om te gaan met energie, grondstoffen, natuur en elkaar. We overschrijden de draagkracht van onze aarde niet.
Altena wordt steeds duurzamer. Dat doen we samen: gemeente, inwoners en bedrijven. De ambitie is om in 2046 een CO2- neutrale gemeente te zijn met als tussenstap 49% CO2-reductie in 2030 (t.o.v. 1990). Daarnaast zijn we aardgasvrij in 2050 (met tussenstap 20% aardgasvrij-ready in 2030). Binnen de regio werken we hier samen op basis van de Regionale Energiestrategie (RES).
Deze ambities behalen we door minder energie te verbruiken, meer energie zelf op te wekken, woningen en gebouwen te isoleren en aardgasvrij te maken en onze mobiliteit te verduurzamen. We benutten bedrijfsdaken voor zonne-energie. Waar mogelijk matchen we vraag en aanbod van energie waardoor het net niet of in ieder geval minder belast wordt. Ook werken we aan Altena als energie-eiland. Een concept waarbij bedrijventerreinen of kernen opereren als losse eenheden die wat betreft energie zelfvoorzienend zijn. De agrarische sector kan ook een positieve bijdrage leveren in de energietransitie bijvoorbeeld door zon op daken of warmtekrachtkoppelingen bij glastuinbouwbedrijven.
We zetten in op een zorgvuldige inpassing van zonneparken en willen een proefkamer zijn voor nieuwe innovatieve technieken rondom opwek en besparing. We sluiten niet op voorhand locaties uit en wijzen ook geen locaties of gebieden aan. We geven voor zonnevelden de voorkeur aan locaties in of grenzend aan de bebouwde kom of bedrijventerreinen, of bijvoorbeeld langs infrastructuur. Zonnevelden in landelijk gebied sluiten we niet op voorhand locaties uit, met uitzondering van Natura 2000-gebieden en Natuurnetwerk Brabant. Eventuele zonnevelden in weidevogelgebieden zijn bij voorkeur beperkt in schaalgrootte of liggen langs infrastructuur aan de randen van de waardevolle gebieden. We sluiten zonnevelden op landbouwgronden ook niet uit, maar we geven de voorkeur aan andere gronden boven waardevolle landbouwgrond.
Een zorgvuldige landschappelijke inpassing van zonnevelden is noodzakelijk, en dit vraagt om maatwerk. Om betrokkenheid van - en participatie door - inwoners te bevorderen is het idee om op termijn bij iedere kern een kleiner zonnepark te realiseren (tot 6 ha). De lokale gemeenschap deelt mee in de opbrengsten en iedereen moet mee kunnen doen. Als gemeente staan we ook open voor het inzetten van onze eigen gronden. We streven ernaar het netwerk zo min mogelijk te belasten en daarmee de maatschappelijke kosten te beperken. Tot slot stellen we niet alle ruimte voor zonnevelden in één keer beschikbaar. Door de opgave te faseren, kunnen we leren van de eerste projecten.
Om te voorkomen dat maatregelen rondom de energietransitie een negatief effect hebben op ons drinkwater betrekken we en werken we samen met drinkwaterbedrijven. Hiermee kunnen duurzame en integrale ruimtelijke keuzes worden gemaakt.
Relatie met: Wonen, Gezondheid, Agrarische sector, Werk en ondernemen, Milieu, Bereikbaarheid, Klimaatbestendig, CO2-neutraal en circulair, Leefbare woonomgeving, Landschap